การประลองโคลานนี้ ประชาชนจะนำโคมาวิ่งแข่งกันเป็นวงกลมในลานที่ระบุ โดยมีเสาเกียดซึ่งปักอยู่กึ่งกลางถนนหนทางเป็นศูนย์กลาง ผูกเชือกกระพรวนของโคแต่ละตัวเรียงกันเป็นลำดับ จากในเสาเกียดออกมาถึงขอบลาน รวมปริมาณ ๑๙ ตัว ซึ่งผู้ครอบครองพวงโคแต่ละพวงก็จะเตรียมการโคของตัวเองมาอีกทั้งโคนอกแล้วก็โคในหรือโครอง โครองหรือโคใน จะมีทั้งสิ้น ๑๘ ตัว เป็นส่วนมาก ผู้ครอบครองพวงโคจะผูกโคตามเชือกกระพรวนจากเสาเกียดกลางลานออกมา ตัวที่ฝีเท้าจัด แข็งแรง จะอยู่ด้านขอบเชือกกระพรวน

สนับสนุนโดยบาคาร่า

เป็นตัวที่ ๑๖, ๑๗, ๑๘ เพื่อเอาไว้วิ่งแข่งกับโคนอกของพวงอื่นที่จะเอามาทาบเกาะติดเป็นตัวที่ ๑๙ โคนอกเป็นโคตัวที่ผู้ครอบครองพวงโคนับว่าเก่งที่สุด มีกำลังเดินทางมากแล้วก็ฝีเท้าจัด จะเอามาทาบกับโคในของพวงโคอื่น ผูกทับเป็นตัวที่ ๑๙ อยู่นอกสุดของลานเพื่อจะได้วิ่งแข่งกันเอาชนะโครองให้ได้สำหรับการแข่งแต่ละเปิด ซึ่งแน่ๆว่าวัวตัวนอกสุดที่เรียกว่าวัวนอกนี้จะเป็นโคที่จำเป็นต้องวิ่งทำระยะทางไกลที่สุดและก็มีฝีเท้าจัดที่สุด ถ้าหากโคนอกวิ่งแซงโครองได้แล้วสามารถลากโครองตามไปอย่างไม่เป็นขบวนจนกระทั่งดิ้นหลุดขาดไป โน่นหมายความว่าโคนอกชนะ แต่ว่าถ้าหากโครองวิ่งแซงนำโคนอกได้โครองก็ชนะไป แม้กระนั้นถ้าเกิดไม่อาจจะเอาชนะกันได้ก็นับว่าเสมอ จังหวะหรือในเวลาที่เล่น การแข่งขันชิงชัยโคลานนี้ จะชิงชัยกันในฤดูแล้ง หรือตอนเก็บเกี่ยวข้าวแล้ว แล้วก็วันออกพรรษาแล้ว ในตอนเข้าพรรษาจะงดเว้นการประลองอย่างสิ้นเชิง สาระ "โคลาน" เป็นการเล่นท้องถิ่นหรือกีฬาประจำถิ่นอย่างหนึ่งของชาวจังหวัดเพชรบุรี ซึ่งเป็นที่นิยมอย่างยิ่ง จัดเป็นหัวใจของคนท้องถิ่น เพราะว่า "โค" เป็นสัตว์ที่คลุกคลีอยู่กับวิถีชีวิตการดำรงชีวิตของราษฎรมาแม้กระนั้นครั้งบรรพกาล การแข่งขันชิงชัยโคลานก็เลยเป็นกีฬาของลูกผู้ชายคนเมืองเพชรโดยแท้จริง การประลองโคลาน ได้พัฒนาการแล้วก็เปลี่ยนมาจากการนวดข้าวของคนประเทศไทยแคว้นซึ่งใช้โคเดินวนนวดข้าวในลานวงกลม

โคของคนไหนกันแน่มีกำลังดี แข็งแรงมากมายก็จะเดินวนนวดข้าวอยู่รอบนอก โคตัวใดมีพลังน้อยก็จะเดินคลุกอยู่วงในใกล้เสากึ่งกลางลาน ถัดมาอาจจะมีการเดิมพันเบิกบานกันขึ้นในวงนวดข้าว การประลองโคลานก็เลยเกิดขึ้นมาจากจารีตการนวดข้าวดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้นนี้ สำหรับในจังหวัดเพชรบุรีพูดกันว่า เริ่มมาจากตำบลท่านกแร้ง ซึ่งมีชาวมุสลิมมาเลี้ยงโคอยู่มากมายก่อนตำบลอื่น หลังจากนั้นก็ได้รับความชื่นชอบขยายพื้นที่จนกระทั่งนิยมกันไปทั่วทั้งเมือง